بررسی تخصصی شبکه استارلینک
پس از تولد اینترنت در سال 1990 این شبکه محبوب جهانی به سرعت غیر قابل وصفی شروع به گسترش کرد تا جای که امروز بیش از 5 میلیار دیوایس متصل به اینترنت وجود دارد و این ارقام هنوز هم با سرعت بسیاری در حال رشد است و پیدایش پدید IOT , WOT (اشیای متصل و وب اشیای متصل باعث شده تا سرعت و حجم تبادلات منتقل شده در هر ثانیه خیلی بیشتر از هر زمان دیگر داری اهمیت باشد. با گذشت سال ها نسل های مختلفی از اینترنت پدید آمد که هر یک دارای نواقص و مزایای نسبت به دیگری بوده اند و این رشد و مقیاس پذیری اینترنت تا امروز همچنان با همان سرعت فزاینده در حال گسترش است از این رو سرمایه گذاری بر روی پروژه های بلند پرواز آنه در این خصوص کاری عجیب غریب و به دور از انتظار نیست.
مقدمه:
استارلینک یا Starlink یک پروژه فضایی است که توسط شرکت SpaceX تاسیس شده است. این پروژه برای ایجاد یک شبکه از ماهوارههای کوچک در مدار زمین است که به ارائه خدمات ارتباطی اینترنت با سرعت بالا به نقاط دورافتاده و مناطقی که هیچ ارتباط اینترنتی ندارند، میپردازد. هدف اصلی این پروژه، ارائه دسترسی به اینترنت برای مردم در نقاط دورافتاده و همچنین ارائه ارتباطات اضطراری در مواقع بحرانی میباشد.
تاریخچه:
پروژه استارلینک (Starlink) که شبکهای از ماهوارههای مصنوعی برای ارائه اینترنت با سرعت بالا و ارتباطات فضایی است، توسط شرکت فضایی SpaceX بنیانگذاری شده است.
رسماً، اولین ماهوارههای استارلینک در سال 2019 پرتاب شدند و پس از آن، شرکت SpaceX به طور پیوسته ماهوارههای جدیدی را به مدار زمین انداخته است.
در واقع، ایده استارلینک از سال 2015 میلادی شکل گرفته است. در آن زمان، شرکت SpaceX اولین طرح خود را در مورد ایجاد شبکهای از ماهوارههای مصنوعی برای ارائه اینترنت به مناطقی که هیچ دسترسی به اینترنت ندارند، مطرح کرد. به عنوان یک طرح بلندمدت، استارلینک به طور مداوم توسعه و بهبود مییابد و امیدواریم در آینده به تأمین اینترنت با سرعت بالا به جهانیان کمک شایانی کند. در کل، استارلینک به عنوان یک پروژه فضایی جدید، در حال توسعه و پیشرفت میباشد و احتمالاً بهبودات و تغییراتی در آینده برای این پروژه پیشبینی میشود.
شرایط استفاده از اینترنت استارلینک
برای استفاده از سرویس Starlink، باید یکی از آنتنهای Starlink و مودم مربوط به آن را دریافت کنید. هزینه اولیه برای خرید تجهیزات Starlink به ترتیب ۵۹۹ دلار برای آنتن و ۱۳۰۰ دلار برای مودم است و هزینهی ماهیانه برای اینترنت ارائه شده توسط Starlink حدود ۹۹ دلار است.
ماهواره های استارلینک کجا قرار دارند؟
ماهوارههای استارلینک (Starlink) در مدار کره زمین و در ارتفاعات متفاوتی قرار دارند. این ماهوارهها در دو مدار مختلف به نامهای “مدار کروی پایین” (LEO) و “مدار میانی” (MEO) قرار دارند.
ماهوارههای مدار کروی پایین، در ارتفاع 550 کیلومتری از سطح زمین قرار دارند و به دلیل فاصله کمتر، ارتباط بهتری با زمین دارند و سرعت آنها بیشتر است. ماهوارههای مدار میانی، در ارتفاع 1110 تا 1325 کیلومتری از سطح زمین قرار دارند و به دلیل فاصله بیشتر، میتوانند پوشش گستردهتری را فراهم کنند. اطلاعات دقیقتر در مورد موقعیت و تعداد ماهوارههای استارلینک در هر مدار، ممکن است در زمان خاصی تغییر کند.
سرعت حرکت ماهواره ها
سرعت حرکت هر ماهواره استارلینک در مدار حول زمین، به عوامل مختلفی مانند ارتفاع مدار، سرعت زمین و جرم زمین بستگی دارد. به طور کلی، میانگین سرعت ماهوارههای استارلینک در مدار حول زمین حدود 27،000 کیلومتر در ساعت است و بسته به نیاز، با توجه به شرایط جوی، به صورت خودکار میتوانند جهت و سرعت حرکت خود را تغییر دهند. با این کار، سرویس اینترنت باکیفیت و پایدار در نقاط دورافتاده و در مواقع بحرانی در دسترس قرار میگیرد. این سرعت بسیار بالاست و باعث میشود ماهوارههای استارلینک برای پوشش یک منطقه خاص، در حدود 90 دقیقه زمان برای یک دور کامل حول زمین به طول بیانجامد. این سرعت بالا، امکان برقراری ارتباطات سریع و پایدار با ماهوارههای استارلینک را برای کاربران فراهم میکند.
مساحت تحت پوشش هر ماهواره
پوشش هر ماهواره استارلینک به موقعیت زمانی و ارتفاع مدار آن بستگی دارد. اما به طور کلی، هر ماهواره استارلینک با ارتفاعی حدود 550 کیلومتر از سطح زمین در حال حرکت است و محدوده پوشش آن حدود 1،000 کیلومتر است. این به این معنی است که هر ماهواره استارلینک در هر لحظه، حدود 1،000 کیلومتر از سطح زمین را پوشش میدهد. با توجه به تعداد بیشماری از ماهوارههای استارلینک که در مدار قرار دارند، شبکه استارلینک به طور کلی قادر است تا مساحت بسیار بزرگی از سطح زمین را پوشش دهد و به اینترنت سریع و پایدار در مناطقی که هیچ دسترسی به اینترنت ندارند، دسترسی فراهم کند.
ساختار ماهواره های استارلینک
هر ماهواره از ماهوارههای استارلینک شامل قسمتهای مختلفی است که با هم ترکیب شدهاند تا بتوانند به عنوان یک ماهواره کار کنند. در زیر به شرح اجزای مختلف یک ماهواره استارلینک پرداختهایم:
- بدنه: بدنه ماهواره از فیبر کربن ساخته شده است که باعث کاهش وزن و افزایش مقاومت ماهواره میشود. این بدنه دارای ابعادی حدود 4 متر در 1.8 متر است.
- پنلهای خورشیدی: هر ماهواره استارلینک دارای 4 پنل خورشیدی است که بر روی بدنه ماهواره نصب شدهاند و به منظور تأمین انرژی برای ماهواره مورد استفاده قرار میگیرند.
- مکانیزمهای مانور: ماهوارههای استارلینک دارای مکانیزمهای مانور مجهز شدهاند که به آنها اجازه میدهد تا برای حفظ موقعیت در مدار و جلوگیری از برخورد با سایر ماهوارهها، حرکت کنند.
- دوربینهای پردازش تصویر: هر ماهواره دارای دو دوربین است که تصاویر زمین را به زمین انتقال میدهند. این دوربینها به طور خاص برای پوشش کردن مناطق کمیاب (مانند قطبهای شمالی و جنوبی) و همچنین برای جمعآوری دادههای دقیق جغرافیایی مورد استفاده قرار میگیرند.
- آنتنهای فرستنده و گیرنده: هر ماهواره دارای آنتن فرستنده و گیرنده است که برای ارتباط با دستگاههای زمینی و دیگر ماهوارهها به کار میرود.
- موتورهای جت: ماهوارههای استارلینک دارای موتور
پروژه های مشابه
پروژههای مشابهی با استارلینک وجود دارند که به هدف ارائه خدمات اینترنت با استفاده از شبکههای ماهوارهای، در حال اجرا یا در مراحل طراحی و توسعه هستند. برخی از پروژههای مشابه با استارلینک عبارتند از:
1.پروژه کونستلیشن (Project Kuiper) شرکت آمازون: این پروژه در حال توسعه است و برای ارائه خدمات اینترنت به مناطقی که به اینترنت دسترسی ندارند، از 3،236 ماهواره استفاده میکند.
2.پروژه وایفای آسمانی (SkyFi) شرکت شرلوک: این پروژه به منظور ارائه خدمات اینترنت با سرعت بالا، از شبکههای ماهوارهای استفاده میکند. این پروژه در حال توسعه است.
3.پروژه لئوسات (LeoSat) شرکت لئوسات: این پروژه با استفاده از 78 ماهواره، خدمات اینترنت با سرعت بالا را در مناطقی که به اینترنت دسترسی ندارند، ارائه میکند. این پروژه در حال حاضر در مراحل توسعه و تست است.
در کل، پروژههای مشابه با استارلینک در حالی که همچنان در مراحل توسعه و تست هستند، توانستهاند موفقیتهای قابل توجهی را کسب کنند. اما هنوز این صنعت در مراحل شکلگیری و پیشرفت است و مسیر پیش روی آنها نیز به شدت رقابتی است.
اینترنت بالونی یا
Loon Internet یک تکنولوژی ارائه اینترنت بیسیم با استفاده از بالونهای هوایی است که توسط شرکت Alphabet (شرکت مادر گوگل) توسعه داده شده است. با استفاده از این تکنولوژی، بالونهای هوایی به ارتفاع حدود 20 کیلومتری بالاتر از سطح زمین پرتاب میشوند و اینترنت را به مناطقی که به شبکههای زمینی دسترسی ندارند، ارائه میدهند.
لون (Loon) در سال 2013 به عنوان یک پروژه آزمایشی آغاز شد و در سال 2018 به صورت رسمی به شرکت مستقلی تبدیل شد. این شرکت در سال 2021 به دلیل مشکلات مالی و عملکرد نامناسب، فعالیت خود را به پایان رساند. به علاوه، شرکتهای دیگری مانند فیسبوک (
Facebook) و SpaceX نیز در حال توسعه تکنولوژیهای مشابهی برای ارائه اینترنت بالونی و برای مناطقی که به اینترنت دسترسی ندارند، هستند. با این حال، این پروژهها هنوز در مراحل توسعه و آزمایش قرار دارند و هیچ کدام به صورت رسمی در دسترس عموم نیستند.
تفاوت ها
پروژه استارلینک و اینترنت بالونی دو پروژه متفاوت هستند که هدف آنها ارائه دسترسی به اینترنت به مناطقی است که قبلاً به اینترنت دسترسی نداشتهاند. اما تفاوتهایی بین این دو پروژه وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
1.فناوری استفاده شده: پروژه استارلینک از شبکهای از ماهواره ها برای ارائه دسترسی به اینترنت استفاده میکند، در حالی که اینترنت بالونی از بالونهای هوایی برای ایجاد دسترسی به اینترنت استفاده میکند.
2.پوشش جغرافیایی: استارلینک پروژهای است که در سراسر جهان به دنبال ارائه دسترسی به اینترنت است، در حالی که اینترنت بالونی برای مناطقی که دسترسی به اینترنت ندارند یا در مناطق بحرانی بکار میرود.
3.سرعت و پایداری: پروژه استارلینک از سرعت بالا و پایداری بالای اینترنت برخوردار است، در حالی که سرعت اینترنت بالونی نسبتاً پایینتر و در برخی موارد پایداری آن نیز مشکلاتی دارد.
4.هزینه: هزینهی استقرار و بهرهبرداری از شبکهی استارلینک بسیار بالا است و برای استفاده عمومی میتواند قیمتی بالا داشته باشد، در حالی که اینترنت بالونی هزینهی بسیار کمتری دارد و میتواند برای مناطقی با درآمد کمتر مناسب باشد.
نتیجه
و در پایان باید بگیم که استارلینک برای ارائه خدمات برای هر منطقه یا کشور، باید از سازمان های مربوطه اون کشور یا منطقه مجوز ارائه خدمات داشته باشه و چون این اتفاق بین سازمان های مربوطه ایرانی و استارلینک نیست، فعلا از اینترنت ماهواره ای خبری نیست.